Nederlandse bedrijven sparen relatief veel in vergelijking met ondernemingen in andere Europese landen. Dat concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) na onderzoek. Nederlandse bedrijven keren nog niet de helft van hun winst (49 procent) uit als dividend. De gemiddelde dividenduitkering in het eurogebied ligt op 83 procent.
Vooral in het midden- en kleinbedrijf keren ondernemers aan zichzelf steeds minder winst uit. Nog geen derde van de verdiensten wordt aan aandeelhouders uitgekeerd. Bij het mkb is een onderneming vaak in handen van de directeur-grootaandeelhouder. Volgens DNB zorgen “fiscale prikkels” ervoor dat deze ondernemers veel van hun winsten oppotten. Het mkb is volgens de toezichthouder daarmee een belangrijke veroorzaker van het grote spaaroverschot in Nederland.
In 2018 bereikte het Nederlandse overschot op de lopende rekening, de kernindicator voor het spaaroverschot, met 11 procent van het bruto binnenlands product (bbp) een nieuw record. Vooral omdat bedrijven sparen.
Sinds financiële crisis van 2008 letten MKB’ers scherp op hun financiële buffers
Ook de financiële crisis heeft er volgens DNB ingehakt. Sinds die tijd zijn mkb-ondernemers meer gaan sparen om een groter deel van zijn investeringen te financieren met eigen middelen, waarschijnlijk omdat ze minder afhankelijk willen zijn van bankleningen. Ook werd het voor mkb’ers in die periode lastiger om krediet te krijgen.
Volgens DNB is het renteverschil tussen kleine leningen voor het mkb en grote leningen voor multinationals gestegen en sindsdien “aanhoudend hoog” gebleven. Ook ten opzichte van het eurogebied is hier in Nederland sprake van een relatief groot verschil. Knelpunten in de kredietverlening aan het mkb zouden volgens DNB kunnen worden aangepakt.
Dat grote bedrijven meer sparen komt deels door investeringen in het buitenland. Bij de berekening van het spaaroverschot worden wel binnenlandse investeringen in mindering gebracht op de spaargelden, maar niet de buitenlandse investeringen.
Volgens DNB lijken de grote financiële stromen tussen dochter- en moederbedrijven van multinationals deels fiscaal gerelateerd. Om te kijken of dit gedreven wordt door belastingontwijking is nader onderzoek nodig.